Bu sene Türk ve dünya edebiyatından pek çok değerli eser yayımlandı. Aşağıdaki listede kurgu ve kurgu dışı türlerde yer alan edebi kitaplardan önerdiklerimi ay ay listeledim. Öneri listesinde altı aylık periyotta bir Türk bir de Dünya edebiyatı olmak üzere toplam 12 kitap yer almaktadır.
OCAK 2022
İsmail Kadare – Rüyalar Sarayı (Jaguar Kitap- Roman)
İlk olarak 1981 yılında yayımlanan bu roman, son yıllarda ülkemizde öne çıkan yazarlardan biri olan Arnavut yazar İsmail Kadare’nin olgunluk dönemi eserlerinden biri. Osmanlı İmparatorluğu zamanında geçen alegorik bir metin olan bu kitap orijinal dilinden yeni çevirisiyle birlikte 2022’nin öne çıkan romanlarından birisi.
Doğu Yücel – Beter Ol Mitat Karaman! (Can Yayınları- Roman)
Yazarın ilk olarak 2017 yılında yayımlanan romanı Kimdir Bu Mitat Karaman? ‘dan sonra devamında bu yılın ocak ayında Beter Ol Mitat Karaman! yayımlandı. Absürt mizahla polisiyeyi bir araya getiren yazarın kendine has üslubuyla da ilgi çekici bir roman. Dört yüz sayfalık bu hacimli eser, çağdaş edebiyatımızdan farklı bir üslup için okunabilir.
ŞUBAT 2022
John Cheever – Toplu Öyküler (Everest Yayınları- Öykü)
20. yüzyıl Amerikan edebiyatının önemli öykücülerinden biri olan John Cheever’ın tüm öykülerinin bir arada dilimizde yayımlanmasını ayrıca değerli buluyorum. Özellikle kitabın çevirmenleri Roza Hakmen ve Tomris Uyar’ın harikulade Türkçe kullanımları için bile okunabilir. Öykü severler için kaçırılmayacak bir çalışma olduğunu söyleyebilirim.
Adnan Gerger – Tavhane Çocukları (İthaki Yayınları- Roman)
Daha önceki romanlarıyla Yunus Nadi ve Dil Derneği ödüllerini kazanan yazar Adnan Gerger’in son romanı Tavhane Çocukları, ülkemin son otuz yılına damga vurmuş pek çok toplumsal yarayı anlatan özel bir eser. Kendine has üslubuyla toplumcu gerçekçi edebiyata günümüz koşullarında yeni bir soluk kazandıran yazar, yine ritmi yüksek bir eseri okurlara sunmuş.
MART 2022
Alain Robbe-Grillet – Kıskançlık (Everest Yayınları – Roman)
Alain Robbe-Grillet 20. yüzyıl Fransız edebiyatının büyük isimlerinden birisi. Fransız Yeni Roman kavramının kurucularından olan yazarın ilk olarak 1957 yılında yayımlanan romanı, bu akımın önemli metinlerinden biridir. Yazarın ayrıca bir yönetmen olmasından da dolayı eserlerinde kamera gibi bir anlatım söz konusudur. Betimlemelerin de yine bu akımın özelliklerinden biri olarak üst düzey olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim.
Ayşegül Deveci – Anatomi Dersi (Metis Yayınları – Öykü)
Çağdaş edebiyatımızın önemli yazarlarından biri Ayşegül Devecioğlu. Kendisi hem roman hem de öykü türlerinde pek çok eser verdi. Son öykü kitabı olan Anatomi Dersi içinde altı öykü barındıran bir kitap. Kendine has üslubuyla farklı bir anlatıma sahip yazarın yeni kitabı da bu yılın önemli yapıtları arasında yerini aldı.
NİSAN 2022
Dominic Head – Modern Öykü (NotaBene Yayınları – İnceleme)
Kurgu dışı edebiyat açısından baktığımızda üzerine az çalışma yapılan bir tür modern öykü. Romanda 20. yüzyıl edebiyatı çok detaylı olarak incelense de öykü için bunu pek söyleyemeyiz. Ondandır ki Arzu Eylem çevirisiyle Dominic Head’in bu kitabı oldukça önemli bir eser. James Joyce, Virginia Woolf, Katherine Mansfield ve Malcolm Lowry gibi modern dönemin önemli yazarlarının da irdelendiği bu yapıt kütüphanemizde mutlaka olması gereken bir kitap.
Mine Söğüt – Başkalarının Tanrısı (Can Yayınları – Roman)
Ülkemizde ne yazık ki halen yaşanmaya devam eden kadına şiddet konusuna romanlarında ve öykülerinde kendine özgü üslubuyla değinen bir yazarımızdır Mine Söğüt. Okurlarının bir süredir beklediği romanıyla kıyıda köşede kalmış insanların yaşadıklarını muhteşem anlatım diliyle yine bizlere aktarıyor Mine Söğüt. Hayalle gerçekliğin iç içe geçtiği bu metinde sokaktaki insanların hikâyelerini okuyoruz.
MAYIS 2022
Hermann Broch – Uyurgezerler Üçlemesi (Ketebe Yayınları – Roman)
Hermann Broch, modern edebiyatın en büyük yazarlarından biridir. Özellikle Vergilius’un Ölümü adlı muazzam bir yapıtı vardır. Bununla birlikte Uyurgezerler üçlemesi de onun bir başka önemli eseridir. Yazarın eserlerinde felsefi yön güçlüdür ve bu üçlemesinde de aynı şekilde devam etmektedir. Toplam 800 sayfalık bu romanlar bizlere yoğun bir okuma imkânı sunuyor.
Latife Tekin – Zamansız (Can Yayınları – Roman)
Büyülü gerçekçilik türü denilince edebiyatımızda akla gelen ilk isimlerin başında Latife Tekin yer alıyor. Ondan yine hayalle gerçeğin bir arada harmanlandığı bir metin geldi. 120 sayfalık bu ince romanın kurmacası mekân olarak bir gölün etrafında şekilleniyor. Tabii ki zaman kavramı da kitabın isminde olduğu gibi belirsizlik içinde kayboluyor. Latife Tekin’in kaleminden zamanı aşan bir romanı görüyoruz.
HAZİRAN 2022
Don DeLillo – Sessizlik (Siren Yayınları – Roman)
Amerikan edebiyatında postmodernizm denilince ilk akla gelen isimlerden birisi Don DeLillo’dur. Onun özellikle Beyaz Gürültü adlı romanı postmodern edebiyatın başyapıtlarından biridir. Yıllar geçse de DeLillo üretmeye devam ediyor. 2020 yılında yayımlanan son romanı Sessizlik, her zaman olduğu gibi yine postmodern kıyamet senaryosunun etrafında dolanan bir metin. Bu sefer ince bir metinle karşı karşıyayız. Her sene Nobel’e aday gösterilen ama bir türlü kazanamayan yazarlardan biri olan Don DeLillo’nun son eserini kaçırmamak gerek.
Metin Nart – Zellenbur’un Sıradan Bir Günü (İthaki Yayınları – Öykü)
Zellenbur’un Sıradan Bir Günü yazarın ilk öykü kitabı. Fakat bir ilk kitabın acemiliğine eserde yer alan hiçbir öyküde rastlamıyorsunuz. Özellikle postmodern edebiyat bağlamında son derece kuvvetli metinleri görebiliyoruz. Bunun yanında içerik bağlamında da gayet başarılı öyküler yer alıyor bu güzel kitapta. Bundandır ki özellikle öykü severlere mutlaka tavsiye ettiğim bir öykü kitabıdır Zellenbur’un Sıradan Bir Günü.