Bazı romanları, birbirleriyle karşılaştırmalı olarak okumak, farklı bir okuma etkinliğidir. Ufkumuzu değişik şekillerde genişletir. Yazarların belli düşünceler, duygular, temalar, motifler karşısında nasıl tavır aldıklarını kavramamızı sağlayıp bize farklı kapılar açar. İşte bu liste de karşılaştırmalı edebiyatı sevenler için hazırlandı.
- James Joyce, Ulysses ile Oğuz Atay, Tutunamayanlar
- Stefan Zweig, Dünya Fikir Mimarları ile Oğuz Atay, Tutunamayanlar
- Thomas Mann, Buddenbrook Ailesi ile Orhan Pamuk, Cevdet Bey ve Oğulları
- J. W. von Goethe, Genç Werther’in Acıları ile Halit Ziya Uşaklıgil, Mai ve Siyah
- Ursula Le Guin, Mülksüzler ile Fyodor Dostoyevski, Ecinniler
- Fyodor Dostoyevski, Suç ve Ceza ile Kafka, Dönüşüm
- Kafka, Babaya Mektup ile Oğuz Atay, Babama Mektup
- Fyodor Dostoyevski, Yeraltından Notlar ile Ahmet Hamdi Tanpınar, Günlükler
- Benjamin, Pasajlar ile Ahmet Hamdi Tanpınar, Beş Şehir
- Peyami Safa, Şark Nedir? ile Cemil Meriç, Bu Ülke
- Edward Said, Şarkiyatçılık ile Cemil Meriç, Bu Ülke
Listedeki 6 – 11 arası kitaplar, Nurdan Gürbilek’in Benden Önce Bir Başkası adlı denemelerinden yararlanılarak hazırlanmıştır. Aslında okunmakta olunan bir metni daha iyi anlayabilmek için başka metinlere başvurulduğunda genelde ikinci metinle tanışabilmekte okur. Böylece bu tür karşılaştırmalı okuma listesini zamanla zenginleştirmek tabii ki mümkün.
Ayşe Zeliha Yılmaz
