İletişim eğitimlerimde özellikle ilişkilerde tarz oluşturmak, kişinin kendi tarzını iz bırakır hale getirmesi için anlattığım bir hikaye var. Ben de ilk okuduğumda çok etkilenmiştim. Anlattığımda da dinleyenler çok etkilenir. Nasıl uygulanabilir onu konuşuruz. Sorular sorarız.
- Yapabiliyor muyum?
- Yapabiliyor musun?
- Yapabiliyor muyuz?
Bir gün bir arkadaşı ünlü filozof Sokrates’in yanına gelir, “Önemli bir şey söylemek istiyorum” der.
Sokrates “Neyle ilgili” diye sorar.
Adam, “Yakın bir arkadaşınla ilgili bir şey duydum, onu söylemek istiyorum” der.
“O zaman bekle” der Sokrates, “Sana üç soru soracağım. Buna üçlü filtre de diyebilirsin. Ben bu soruları soracağım, sen üçüne de cevap verdikten sonra o arkadaşımla ilgili duyduğunu söyleyebilirsin.”
“Ne demek üçlü filtre?” dedi adam.
“Bu bir tür test, bu testin sonunda arkadaşımla ilgili öğrendiğini bana söyleyip söylememeye kendin karar vereceksin.”
Adam merak etti: “Sor bakalım.”
“Birinci filtre gerçek filtresidir.”
Bana söyleyeceğin şeyin gerçek olduğuna tamamen emin misin?
“Hayır” dedi adam, “ben de bunu başkasından duydum ve…”
Sokrates adamın sözünü kesti:
“Anladım; bu söyleyeceğin şeyin doğru olup olmadığını kesinlikle bilmiyorsun.
Şimdi ikinci filtreye geçelim, bunun adı da iyilik filtresidir.
“Arkadaşım hakkında söylemek istediğin şey onun iyiliğine bir şey midir?”
“Hayır tam tersine, onun için kötü bir şey…”
“Anladım” dedi Sokrates, “Arkadaşım hakkında söylemek istediğin şey onun lehine bir şey değil ve sen bunun gerçek olduğuna da emin değilsin.
Şimdi üçüncü filtreye geçelim, bunun adı da yararlılık filtresi.
Arkadaşım hakkında bana söyleyeceğin şey benim için bir yarar taşıyor mu, işime yarar mı?”
Adam düşündü, “Sanmıyorum” dedi.
“Evet, üçlü filtre bitti” dedi Sokrates, “bana arkadaşım hakkında söyleyeceğin kötü bir şey, üstelik gerçek olduğuna emin değilsin ve bunu bilmenin bana herhangi bir yararı yok. O zaman bu şeyi bana söylemen için hiçbir neden bulunmuyor.”
Arkasını döndü, yürüdü gitti…
…
Hatırlayalım, okuyup geçemeyiz bu satırları. Hatta tekrarlayalım, yetmez anlayalım, yetmez uygulayalım…
- Gerçek mi?
- İyilik içeriyor mu?
- Yararlı mı?
Ne dersiniz?
- Yapabilir miyiz?
- Yapabilir misin?
- Yapabilirler mi?
Sen ne hissettin okuyunca? İlk yorumun, cevabın ne oldu?
Kaynak: Sokrates Yazıları
