Hıdrellez, bazı İslami yorumlara göre peygamber olarak kabul edilen Hızır ile İslam inancına göre bir peygamber olan İlyas’ın bir araya gelişinin kutlandığı gecedir. Hıdrellez kelimesi de bu figürlerin isimlerinin halk ağzında söylenişinden türemiştir: Hızr + İlyas = Hıdrellez.
Hıdrellez, halk arasında ölümsüzlük sırrına erdiklerine ve biri karada, diğeri denizde darda kalanlara yardım ettiklerine inanılan Hızır ve İlyâs peygamberlerin yılda bir defa bir araya geldikleri gün olarak kabul edilir.
İslami yorumlara göre, Kuran’daki Kehf suresinde Musa peygamberin beraber yolculuk yaptığı ve olağandışı bazı davranışlarına şaşırdığı kişi Hızır’dır. Fakat bu surede Hızır değil “salih bir kul” olarak geçer.
Hıdrellez, esasen İslami, kitabi dinden kaynaklanan bir kutlama değildir. Kökü İslâm öncesi eski Orta Asya, Ortadoğu ve Anadolu yaz bayramlarına dayanır. Hızır yahut Hızır ve İlyâs kavramları etrafında zaman içinde dinî bir muhtevaya bürünmüş. Yani Hıdrellez aslında yazın gelişinin kutlanmasından ibaretti. Farklı bölgelerde kutlanma tarihleri de değişir, 23 Nisan ile 20 Mayıs arasında kutlanıyor. Bizler, Anadolu’da 5 Mayıs’ı 6 Mayıs’a bağlayan gece bu kutlamayı yapıyoruz. Bunun nedeni hakkında farklı yorumlar var.
