2022 Nobel Edebiyat ödülü; 1 Eylül 1940 doğumlu Fransız kökenli yazar Annie Ernaux’a verildi. Hayatının büyük bir bölümünü edebiyat öğrenimine adamış ve uzun yıllar edebiyat öğretmenliği yaptığı öğrenildi.
“İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nde düzenlenen basın toplantısında, ‘kişisel hafızanın köklerini, yabancılaştırmalarını ve kollektif kısıtlamalarını ortaya çıkarmadaki cesareti ve klinik duyarlılığı için’ Ernaux’e verildiği açıklandı.
Ernaux, yazılarında cinsiyet, dil ve sınıf açısından güçlü eşitsizliklerin damgasını vurduğu bir yaşamı tutarlı bir şekilde ve farklı açılardan incelediği yazarlığa giden yolunun uzun ve zorlu olduğunu belirtti.
Kişisel deneyimle toplumsal tarihi birleştiren unsurları, yazar daha ilk romanı olan “Boş Dolaplar” ile ortaya koymuştu. Yazar; sınıf atlama, evlilik, kadın özgürlüğü, kürtaj, hastalık, yaşlılık ve ölüm gibi hayatından içinden konuları, kendi gözlemleri üzerinden anlatırken, arka planda toplumsal yaşam ve onu oluşturan kültürel, siyasi, tarihi olaylara da değinerek “toplumsal bellek” yazını olarak nitelendirilebilecek eserlere imza atmıştır.
Yazarın kitapları ülkemizde Can Yayınları tarafından yayınlanmaktadır.
ANNIE ERNAUX ALDIĞI ÖDÜLLER
· 1977 Prix d’Honneur 1977 romanı (Ce qu’ils disent ou rien)
· La Place için 1984 Prix Renaudot
· Les Annees için 2008 Prix Marguerite-Duras
· Les Annees için 2008 Prix François-Mauriac
· 2008 Prix de la langue française, yapıtının tamamı için
· 2014 Cergy-Pontoise Üniversitesi’nden Doktor fahri ödülü
· 2016 Strega Avrupa Yıllar Ödülü (İtalyanca’ya Gli Anni (L’Orma) olarak çevrildi)
· 2017 Prix Marguerite-Yourcenar, Civil Society of Multimedya Yazarları tarafından tüm yapıtları için ödüllendirildi
· Eserlerinin tamamı için 2018 Premio Hemingway per la letteratura
· 2019 Prix Formentor
· 2019 Una Donna için Premio Gregor von Rezzori
· 2019 Man Booker Uluslararası Yıllar Ödülü için Kısa Listede
· 2021: Kraliyet Edebiyat Topluluğu Uluslararası Yazarı Seçildi
· 2022: Nobel Edebiyat Ödülü
· Ayrıca “vaftiz annesi” olduğu Annie-Ernaux Ödülü de onun adını taşıyor.
Elif Alim