Dergimizin Çocuk Edebiyatı Bölümü’nde yazar ve çizerlerimizle ufuk açıcı söyleşilerimize devam ediyoruz. Bu ayki yazar konuğumuz birbirinden güzel, çok sayıda eserle çocuk edebiyatına katkı veren aynı zamanda da çocuk gelişimci olan Nermin Ferhan Karamuti.
Nermin Hanım bize yazar olma yolculuğunuzu ve çocuk edebiyatıyla nasıl ilgilenmeye başladığınızı anlatır mısınız?
Kendi halinde, sessiz ve gökyüzünü seyretmek hoşlanan, hayalci bir çocuktum. Doğduğum yıllarda ne yazık ki çocuk kitapları bugünkü gibi değildi hatta hiç yoktu diyebilirim. Hepimizin bildiği birkaç yazarın, aslında çocuğa uygun olmayan ürkütücü kitapları vardı. Evimize her gün en az iki gazete girerdi, ben de zamanımın çoğunu gazete okuyarak geçirirdim. Ortaokul yıllarımdan itibaren seçimlerim edebiyat alanına kaymaya başladı. Ailemin avukat olmamı istiyordu ancak ben Basın Yayın’a yöneldim ve uzun yıllar pek çok ulusal gazetede çalıştım. Ancak içimde bir yerlerde eksiklik vardı, kendimi ait hissettiğim bir yer yok gibiydi. Bu sırada dergilere hikâyeler, köşe yazıları, eleştiri ve kitap önerileri gönderiyordum. Edebiyat, özellikle çocuk edebiyatı beni yavaş yavaş kendine doğru çekmeye başladı. Renkli, eğlenceli, olmayan ülkelere ve hayali kahramanların dünyasına girişim bu şekilde oldu.
Çocuklar için yazmaya başladığınızda dosyalarınızı yayınevlerine nasıl ulaştırdınız? Bu süreçte işinize devam ettiniz mi?
İlk dosyamı yayınevlerine göndereli 15 yıldan fazla oluyor, o zamanlar mail yoluyla ve çıktı halinde gönderdiğimi hatırlıyorum. İlk çocuk kitabım Can Çocuk Yayınları’na gönderdim, bir yıldan fazla bekledim. Olumlu cevabı aldığımda yolumu da bulmuştum. Kısa bir zaman sonra, farklı nedenlerin de devreye girmesiyle birlikte kurumsal iş hayatıma son verdim, yolum artık belliydi.
Bir yandan yazmaya devam ediyor, bir yandan da çocuklar için atölyeler düzenliyordum. Yazdıkça sevdim, okudukça daha çok sevdim. Hayallerimin beni götürdüğü yer Çocuk Edebiyatıydı ve sanırım hâlâ ve hep oradayım.
Bugün de aslında şartlar değişmedi, yıllık planımı yapıyor, yayınevlerim ile eserlerimi paylaşıyorum. Her dosya gönderişimde, iyi bir haber alma beklentisi, bana başka türlü bir enerji veriyor.
Gün geçtikçe ilginin daha çok arttığı çocuk edebiyatı alanında çalışmak isteyen, kitap yazmak ve yayımlatmak isteyenlere önerileriniz nelerdir?
Çocuk edebiyatına olan ilginin dışında, dört beş yıldır çocuk kitabı yazmaya yönelik pek çok çalışma, kurs ve atölye düzenleniyor. Bende bu çalışmaları gerçekleştirenlerden biriyim. Çocuk edebiyatı, çocuk ve edebiyatın yani iki önemli konunun birleşimi bana göre ve büyük bir sorumluluk olduğunu düşünüyorum. Yazdığınız her şeyin -hayali de olsa- çocukta bir karşılığı oluyor. Çocuk okuduğu metinle bir özdeşim kuruyor ve hikâyeyi yakalıyor. İster fantastik ister öykü ister macera veya mizah olsun, çocuğa ulaşacak her şeyin ciddiyeti-sorumluluk-çocuğa uygunluk gibi kriterleri taşıması çok önemli. Kelimeleri dans ettirmek, biraz ritim, biraz müzik, biraz eğlence gerektiriyor. Şayet yazar bunlardan bir ya da birkaçını yakalarsa, okur onu kalbinde saklıyor zaten.
Çocuk kitabı yazarlarının genel olarak karşılaştığı bir eleştiri var mı sizce?
Pek çok yazarın aynı soruya benzer cevaplar verdiğini düşünüyorum. Çocuk işi, kolay iş… Yukarıda da yazdığım gibi ben hiç basit/kolay diye bakmadım yazmaya. Çocukları daha iyi anlamak, tanımak ve gelişimsel özelliklerini bilmek için geçtiğimiz yıllarda yeniden üniversiteye gidip ‘Çocuk Gelişimi’ okudum. Çocuklarla söyleşilerde, seminer ve imza günlerinde bile gözüm çocuklarda, onların ne gördüklerinde ve ne anladıklarında. Minik omuzlarına aldıkları yüklere, bir de bizim –meli –malı ları eklemeden hayatlarına biraz güzellik, biraz eğlence, az doz bilgi ve hayal bilgisi katabilirsek ne mutlu bize. Her işte eleştiriler gelir, pozitif yönlendirmeden çıkıyorsa sorun değildir. Beni geliştirirlerse önemserim. Onun dışındaki eleştirileri pek almadım bugüne kadar, gelseydi de ne kadar dinlerdim emin değilim.
Nermin Ferhan Karamuti’nin kitapları:
➢ Şekercini Patyos Can Çocuk, 2011
➢ Maya’nın Sırrı Okuryazar Yayınevi, 2018
➢ Kaçak Kivi Aki-3 Okuryazar Yayınevi, 2018
➢ Bugün Nasılım? A7 Kitap, 2019
➢ Doğam Rengarenk A7 Kitap, 2019
➢ Sabrım Kaç RenkA 7 Kitap, 2019
➢ Çevre Dedektifi Okuryazar Yayınevi, 2019
➢ Oyuncak Fabrikası Masalperest, 2019
➢ Sırlar Ormanı Masalperest, 2021
➢ Maya ve Uçan Kelimeleri Okuryazar Yayınevi 2021
➢ 21 Adımda Yaşam Rehberi Okuryazar Yayınevi 2021
➢ Robotlar Kaka YapamazTolstoy Yayıncılık, 2021
Nermin Ferhan Karamuti Hakkında
İstanbul doğumlu yazar, Basın Yayın ve Çocuk Gelişimi okudu. Uzun yıllar ulusal gazeteler ve yayınevlerinde çalıştı. Birçok çocuk-yetişkin kitabının redaksiyon ve editörlüğünü yaptı. Türkiye P4C’den “Çocuklar ve Topluluklar İçin Felsefe” Eğitmenlik Sertifikası aldı. Can Gürzap Akademi’de “Seslendirme ve Dublaj” Eğitimini başarıyla tamamladı. Öğrenci koçluğu, yaratıcı yazarlık eğitimi veren yazar, İğde adlı kedisi ile birlikte çocukların zamansız hayallerinden beslenmeye ve her yaş çocuğa hayal dolu kitaplar yazmaya devam ediyor. (www.nerminferhankaramuti.com)
***
Nermin Ferhan Karamuti’ye yanıtları için çok teşekkür ediyorum. Bu güzel röportajı, yazar Christine Nöstlinger’in ünlü kitabı “Alev Saçlı Çocuk” adlı kitabından bir alıntıyla bitirmek istiyorum.
Frida ilk sayfayı okumaya başladı: “Bir ülke var, orada tüm insanlar mutlu. Tüm çocuklar da. Kimseyle alay edilmez orada. Herkes birbirine yardım eder.”
Arzu Tülümen
