“SAĞLIK EKSENİYLE KÖY ENSTİTÜLERİ: SAĞLIK EĞİTİMİYLE CANLANDIRILACAK KÖY” KİTABI RAFLARDA YERİNİ ALDI.
“Sağlık Ekseniyle Köy Enstitüleri: Sağlık Eğitimiyle Canlandırılacak Köy” başlıklı kitap; üç bilim insanı tarafından Köy Enstitüleri “Sağlık Kolu” hakkında Türkiye’de gerçekleştirilen ilk kapsamlı araştırmanın ürünü…
Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği Yayınları tarafından Temmuz ayında yayımlanan; “Sağlık Ekseniyle Köy Enstitüleri – Sağlık Eğitimiyle Canlandırılacak Köy” başlıklı eser; Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimler Fakültesi emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Mualla Aksu ve Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Hilmi Uysal ile Antalya Aksu Köy Enstitüsü ve Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü mezunu Eğitimci-Yazar Pakize Türkoğlu tarafından iki yıl süren araştırmanın sonunda kaleme alındı.
Yazar Pakize Türkoğlu kitabın yazım amacını “Sunu” bölümünde şöyle açıklıyor:
“Okurlara sunulan ‘Sağlık Ekseninde Köy Enstitüleri’ çalışması, tarihselliği yanında güncelliğini hiç kaybetmeyen o büyük eğitim devriminin sağlık eğitimi ve sağlıkçı yetiştirme yönünde yaşanan öyküsünün araştırılmasıdır. O günlerde ve bugün ilk ve ortaöğretimde olmayan “Okul Sağlık Bilgisi” dersi ile sağlık kültürüne yer açılarak başlamıştı Köy Enstitülerinde sağlık eğitimi. Bu dersin öğretmeni de olan enstitü doktorlarının, revirlerinin, hemşire ve hasta bakıcıların varlığı ile bir yandan öğrenci sağlığı, enstitüde hijyen güvence altına alınıyor, öte yandan öğretmen adaylarının gittiği köylerde halka sağlık yardımı yapabilmek için öğrenme olanağı sağlıyor, donanım kazandırıyordu. Bu nedenle Köy enstitüsü çıkışlı öğretmenlere görev yerine giderken birer sağlık dolabı da verilirdi.
Ayrıca enstitülerde “Sağlık Kolu” açılması bu atılımın önemli bir aşamasıydı.
İsmail Hakkı Tonguç’un söylemiyle “şafak sökmeye başlamıştı” … Halk sağlığına giden yol açılmıştı ve enstitülerde yetişen köy sağlık memurları bu yolun kahraman sağlık yolcularıydı. Görevlerine büyük bir hazla hazırlanıyorlardı. Onların öğretmeni olan 90 kadar doktor, sağlık kollarının bulunduğu enstitülerde isteyerek görev almıştı.
Bu araştırma, ülkemizde korona ve deprem felaketlerinin ardından sel felaketinin yaşandığı, sağlık hizmetine, sağlık elemanına en çok gereksinim duyulduğu, binlerce yurttaşımızı kaybetmenin acısı ve sıkıntısı içinde kısıtlı zamanlarda, geçmişten kalan kişilere, belgelere, kaynaklara ve kahraman sağlıkçıların yakınlarının tanıklığına başvurarak yapıldı.”
Köy eğitim sorunu ile köy sağlık sorununun 1940-1950 yıllarında aynı kurum içinde alınmış ve soruna özgün ve yaratıcı bir çözüm geliştirmiş olan Köy Enstitülerinin bu iki rolü ilk kez bu eser çerçevesinde her boyutu ile araştırılmış ve kaleme alınmıştır.
Kitapta; “Sağlık Hizmetleri Açısından Cumhuriyet’in 1923-1950 Dönemi”, “Neden Köy Enstitüleri: Köy Enstitülerinin Kuruluşu”, ”Köy Enstitüleri Sağlık Kolu” başta olmak üzere, konuyla ilgili detaylar toplam on beş başlık altında ele alınıyor. Ayrıca “Köy Enstitüleri Sağlık Kolu Mezunları Listesi”nin yanı sıra çok sayıda eki de içinde barındıran kitap toplam 448 sayfadan oluşuyor.
Okurlar; “Sağlık Ekseniyle Köy Enstitüleri: Sağlık Eğitimiyle Canlandırılacak Köy” kitabını Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği’nin sitesinden satın alabilecekler.
PAKİZE TÜRKOĞLU’NUN ANISINA SAYGIYLA
“Sağlık Ekseniyle Köy Enstitüleri: Sağlık Eğitimiyle Canlandırılacak Köy” kitabının yazarları arasında yer alan Pakize Türkoğlu, kitabın piyasaya çıkışından bir gün sonra 25 Temmuz 2023 Salı günü, 96 yaşında aramızdan ayrıldı.
1944 Aksu Köy Enstitüsü, 1947 Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü çıkışlı olan Türkoğlu; “Kızlar Da Yanmaz, Tonguç ve Enstitüleri, Kısa Süren Hasat, Kimseli Kimsesiz” isimli kitapları ve yüzlerce makalesiyle ardında ölümsüz eserler bıraktı.
