18 yaşındaydım.
O yıl Noel zamanı bir İspanyol ailenin yanında kaldım iki hafta boyunca… Aile sadece İspanyolca konuşuyor ben ise tek kelime İspanyolca bilmiyordum henüz. Yüzme bilmeyen bir insanın okyanusta hayatta kalma başarısıydı benimkisi. Öyle ki, sonunda oradan ayrılırken, bugünkü İspanyolcamın temellerini atmış hatta duvar örmeye başlamıştım bile… En önemlisi, 24 saatimi aileyle geçirdiğim için, günlük hayatlarına ve burada anlatacağım yılbaşı geleneklerine tanıklık etmek büyük bir deneyimdi.
İspanya’da yılbaşı
İspanyollar yılbaşı günü öğle yemeğinde mercimek yemeyi ihmal etmiyorlar. Her mercimek tanesi bir madeni parayı temsil ediyor ve yeni yılda zengin olmanızı sağlıyormuş.
O gece aileyle birlikte büyük bir akşam yemeği yeniyor. Gece 12’ye doğru herkes televizyonunu açıyor. Her kanal Madrid’in ana meydanındaki büyük saatin görüntüsünü yayınlıyor. Saat gece yarısını 12 kez çaldığında, her dong sesinde bir üzüm yeniyor. Bunu yapmak öyle zor ki! İnsanlar üzümleri ağızlarına tıkıştırmaya çalışırken çok komik anlar yaşanıyor. 12 üzümün hepsini yemeyi başarırsanız gelecek yıl iyi şanslı olmayı garantilediniz demektir.
Peki acaba diğer ülkelerde yılbaşında neler yapılıyor diye araştırınca şu güzellikler çıktı karşıma:
Brezilya: Beyaz Kıyafetlerle
Mevsim yaz olduğu için, 31 aralıkta insanlar sahilde oluyor. Gelenek gereği beyaz kıyafetler giyiyorlar. Beyaz barış ve temizliği temsil ediyor; beyaz denizler tanrıçası Yemaya’nın en sevdiği renk… Yemaya için denize çiçekler atıyor, giysileri üstlerinde olduğu hâlde dizlerine kadar denize giriyor ve 7 dalga üzerinde zıplıyorlar…
Danimarka: Zıplayarak
Danimarkalılar yeni yıla zıplayarak giriyorlar. Gece saat 12’yi gösterdiğinde ya bir sandalye ya da koltuk üzerine çıkıp yere atlıyorlar. Şans ve mutluluk getirirmiş bu zıplama. Sonra da “Kransekage” adında bir badem ezmesi pastası yiyorlar.
Yunanistan: Yeni Yıl Pastası Vasilopita
Yunanistan’da gelenek olarak, kâğıt ya da zarlarla küçük şans oyunları oynanıyor. Gece 12’den sonra yeni yıl pastası “Vasilopita” yeniyor. Bu pastanın içinde bir madeni para saklı, onu bulanın yeni yılda şanslı olacağına inanılıyor.
Kolombiya: Boş Bavulun Sırrı
Kolombiya’da, yeni yılda şanslı olmak ve bol seyahat etmek isteniyorsa, 31 aralıkta gece yarısı boş bir bavulla evin etrafında ya da sokakta dolanmak bir gelenek.
İtalya: Vazgeçilmez Kırmızı
Yılbaşında İtalyan kadın ve erkekler kırmızı iç çamaşırı giyiyor. Bu da, yeni yılda özellikle aşkta şans ve başarı anlamına geliyor. Bir efsaneye göre, Antik Roma’da İmparator Augustus’tan kalma bir şey; o zamanlar kırmızı iç çamaşırının şans getirdiğine inanılırmış. Ama bu geleneğin aslında Çin’den geldiğini söyleyenler de var. Çin’de de kırmızı şans ve refahı temsil ediyor. İspanya ve Fransa’da da yılbaşında kırmızı iç çamaşırı giyme âdeti var.
Filipinler: Her Şey Yuvarlak
Bu ada devletinde yılbaşında her şeyin yuvarlak olması gerekiyor. Bu yüzden 31 aralık gecesi yemek masasında misket limonu, portakal, ananas, üzüm gibi on iki meyve bulunuyor. Yani her aya bir meyve! Masanın da yuvarlak olması önemli. Zira, yuvarlak şeylerin yeni yılda şans getireceğine inanılıyor. Hatta bazı insanlar puantiyeli kıyafetler giyiyorlar o gece…
Eminim daha bir sürü farklı yılbaşı geleneği var; hepsi de insanları bir araya getirerek, eski yıla ‘elveda’, yeni yıla ‘hoş geldin’ dedikleri neşeli anlar yaşatıyor…
Dünya insanlarının farklılığına rağmen ya da o sayede doğan kültür zenginliği içinde, huzur, barış, sevgi ve saygı ile yaşayacağımız bir 2025 diliyorum…
