Değişen IT Elemanı ve Yöneticisinin Anatomisi

Önce IT elemanlarından mı başlasak söze? Onlar örgütsel davranış derslerinde “görünmez güç” avantajına sahip olan çalışanlara örnek olarak verilen kişilerdir. Şirketin pek çok sürecine hâkim, teknik kapasitelerin verdiği gücü kullanma yetkinliğinde, bilginin aktığı çeşmenin başını tutanlardır. Çoğu firma için “vazgeçilmez” denebilecek elemanlardır.

Bu fırsatı kullanmak ya da “vazgeçilmez” olmanın tehlikeli rahatlığını yaşamak…  “Vazgeçilmez” olmak iki kenarı keskin bir bıçak olabilir. Aşırı derecede vazgeçilmez olmak sizi kariyerinizde öteye gidemez hale getirebilir.

“Firmanın nasıl işlediğini bir kez anladınız mı, onu iyileştirmek üzere IT bilginizi kullanabilirsiniz. Bu da sizi daha değerli ve daha vazgeçilmez yapar.”

Ancak artık işletmeler pozitif davranışlara ve iyi bir iş ahlakına sahip insanları tercih ediyor; diğerleri kadar çok yetenekli olmasalar dahi. Günün sonunda, çalışma ortamını diğer iş arkadaşları için daha iyi bir hale getiren kişi terfiyi alır.

İyi gitmekte olan bir projeyi aldığınızda, umabileceğinizin en iyisi iyi gitmeyi sürdürmesidir. Çok kötü giden bir şeyi üstlendiğinizde ve onu terse çevirdiğinizde (ya da sadece biraz daha iyiye) işleri tamamlayan birisinin ününü elde edersiniz. Bu da bir fırsattır ve proje bazlı ya da matriks organizasyonlara sahip IT camiasında bulunanlar en azından bu fırsatların en çok ışık verdiği bölgedeler.

Vazgeçilmez Olmak Değil Uzmanlaşmak Değerli
Biraz da IT içerisindeki uzmanlaşma trendlerine bakalım… Teknoloji alanındaki en gözde mesleklerden birisinin “veri sanatkârı” olacağı öngörülüyor. Bu ihtisas alanı veri analizini iş tarafındaki uzmanlıkla birleştiren melez bir rol: Pazar anlayışını, rekabet bilgilerini ve müşteri verilerini ortaya çıkartarak iş zekâsı sistemleri içerisine yerleştiren bir analitik rol.

“Veri sanatkârlarından, organizasyon içerisindeki en önemli kararlarda (bir sonraki perakende noktasının nerede olması gerektiği, yeni bir pazarın aranıp aranmayacağı ve hangi ürünlerin öne çıkartılacağı gibi konularda) etkili olmak üzere, yapılandırılmış ve yapılandırılmamış verilerden faydalanmaları istenecek.”

Farklı departmanların dâhil olduğu proje ve fırsatları araştırmalı çünkü bu sizin iç ağınızı inşa eder; dolayısıyla firma tarafında sizi daha değerli kılar. Yetenekleriniz bir organizasyonun hayatta kalması için çok kritik olabilir ve bu yüzden firma içerisinde hiçbir zaman yeni bir pozisyona geçemezsiniz.

Bu tuzaktan kurtulmanın yolu: Bilgi ve uzmanlığı istiflemeyin. Sorumluluğu dağıtın. Şimdiden yerinize geçecek kişiyi eğitmeye başlayın ya da mevcut sorumluluklarınızı dışkaynağa aktarmanın yollarını arayın ki bu şekilde daha mücadeleli görevleri üstlenebilesiniz.

Elbette bir de yöneticiler var… IT’nin değişen dünyasında yöneticileri ne yapmıyor? Bu daha önemli bir soru gibi… Öncelikleri yapmamaları gereken hataları anlamak.

IT Yöneticilerinin Arınması Gereken 7 Hata
Proje yöneticileri ile analistleri, iş birimlerinin kilit adamlarıyla konuşturmayan CIO’lar bu ilişkiyi sağlamayarak şirketin misyonuna hizmet etmeyerek stratejisine ayak uyduramayan bir IT profili doğururlar.

Değişimi doğru yönetmek ve gerekliliğini ortaya koymak, bunu iç müşterilerine açıklayarak desteklerini almak işbirliği (collaboration) gereksinimi açısından çok önemli. “Yaptık oldu!” diyerek ortaya çıkmak İşletme 2.0 ruhuna hançer indirir.

“Plan hiç birşeydir ama planlama herşeydir” sözünü şiyar edinerek planlamaya zaman ayırmadan sonuç beklemek, sabırsızlıkla az zaman ve kaynakla doğrudan hedefe varmak artık çok daha tehlikeli. Bütünü görmek, nörotik ilişkileri keşfetmek ve tüm etkileriyle hesaplamalar yapmak için zaman ayırmak gerekir. Doğrudan kazma küreğe girişilmesini bekleyen yöneticilere duyurulur!

Riskin gözardı edilmesi artık önündeki hendeği göz göre göre kapatmamak. Zaman ve maliyet anlamında kötü senaryoların realistik noktadan risk elementleriyle oluşturulması gerekir. CIO’lar her bir risk başlığına ek maliyet ayrılması için gereken cömertliği göstermeliler.

Sürprizlere karşı tedbirli olunmalıdır. Risklerin oluşması muhtemeldir. %1 de olsa ihtimalle ortaya çıkan risklerin günahı ne kadarsa karşılanacaktır. CIO’ların buna şaşırmayıp riski bertaraf etmek için gereken para ya da kaynağı bulmaları gerekir.

Pastanın her parçasında bir parmağı olan IT yöneticisi asli rolünü yerine getirmede başarısız olacaktır. Teknolojik know-how sahibi olduklarına güvenleriyle iş odaklı davranmaları büyük hatadır. Asli rolleri gereği delegasyon, kritik düşünme ve liderlik vasıflarını ön planda tutmaları diğer işleri IT çalışanlarına emanet etmeleri gerekir.

Ümit etmek bir strateji değildir. Realist olmayan ve pembe düşüncelerle çevresini dolduran bir IT yöneticisi kendisi kadar ekibinin örgüt içerisindeki güvenirliğini de sarsacaktır.

Geleceğin neler getirdiğinden bahsettiğimiz geçmiş sayılardan sonra geleceğin bizden neler beklediğini de inceledik. Umarım meslektaşlarımın nazarı dikkatlerini çekmişizdir.