Bankacım, 29 yaşında genç bir erkek. Hem bireysel hem de ticari bankacılıkta müşteri temsilcim. Geçenlerde beni imza prosedürleri için ziyaret ettiğinde bana kilit bir sordu. “Başak Hanım, ben nerdeyse 30 yaşına geldim. 7 yılda 3 kez iş değiştirdim. Ama ne yapacağımı hala bilmiyorum. Siz ne dersiniz, sürekli iş değiştirmek yanlış değil mi?” dedi.
Ne kadar anlamlı ve gerekli bir soru değil mi aslında?
İnsanın hayat denilen bu yolculukta bir rota bulması ne kadar önemli.
Peki bu rotayı aslında ne belirliyor?
Sorduğunuz soru ne yapacağım, ne olacağım mı olmalı acaba?
Charles Handy ismini hiç duydunuz mu? 1932 doğumlu İrlandalı bir yönetim gurusu.
Londra’daki en önemli iş okullarından biri olan London Business Schooll’un profesörlerinden biriydi. Ben onu 2007’de CIPD’nin seminerlerinden birinde dinleme fırsatı buldum. İş dünyasından 74 ülkeden 7000’den fazla profesyonelin katıldığı bu zirveden aklımda kalan cümleleri aktaracağım:
1.5 saatlik , 7 slayttaki resimlerden oluşan sunumu ayaklarımızı yerden kesti. Katılımcılardan gelen tek soru şuydu:
“İş hayatınızda bugünkü aklınızla neyi farklı yapardınız?
Verdiği yanıt aslında her şeye yanıt verir gibiydi.
“40 yılımı ‘Ne olmalıyım?’ sorusunun cevabını arayarak geçirdim. Şimdiki aklım olsa ‘Ben kimim?’ sorusunu kendime daha önce sorardım.”
Bana “işte” dedirten bir cevaptı bu. Ne olmalıyım kısmına takılı kaldığımızda hayat hedefimizi aslında kendimiz değil de, bir nevi başkaları belirlemez mi sizce de? İçimizden bir ses sürekli olarak bizimle mücadele etmez mi?
Ne dersiniz?
İşte bu genç bankacı arkadaşla yaptığımız sohbette de kendisine aynı şeyi söyledim. Ne yapacağın ve nasıl yapacağını bilmek değildir asıl olan; neden yapacağını bilmektir.
Şaşırdı ve beni daha da dikkatle dinlemeye devam etti.
“Neden derken?”
“İnsan ancak neyi neden yaptığının cevabını bilir ve buna inanırsa yapar. Aksi halde “malıyım, meliyim” den öte bir ruh halinden çıkamaz ve motive de olamaz.
Peki nedeni nasıl bulacağım?
“İşte bu inanç ve değerlerinde gizli. Zira bizi hayatta belirli bir yolda kararlılıkla tutan değerlerimizdir. Değerlerimiz, bizim mihenk taşlarımızdır. Ve farkında olsak da olmasak da bize ve seçimlerimize yön verirler. “
“Benim yaptığım iş, yani eğitmenlik ve danışmanlık, sürekli gelişim, adalet, dürüstlük, paylaşım, yardım etmek değerlerimle örtüştüğü için zorluklar karşısında yılmıyorum. Ve bu değerlerime sahip çıktığım için 15 yıl çalıştığım gazetedeki koltuğumu terk edebildim. O yüzden kendi gelişimime engel teşkil eden yerde gereğinden fazla kalmam. Ya da bir ilişkide” dedim.
“Ya seninkiler ne?”
“Galiba bunu hiç düşünmemiştim. Tamam” dedi. “Bir sonraki görüşmemize bunu düşünüp geleceğim.”
Rotası Güneş olanlar ne yaparlarsa yapsınlar şunları çok iyi bilirler:
• NEDEN YAPTIKLARINI BİLİRLER: Olumlu değerler ve inanç sistemleriyle hareket eder ve ne olursa olsun bundan taviz vermezler.
• NASIL YAPACAKLARINI BİLİRLER: Kendi beceri ve yeteneklerinin farkındadırlar ve her zaman geliştirirler.
• NE YAPACAKLARINI BİLİRLER: Somut, ölçülebilir ve zaman sınırı koyulmuş hedefler koyar ve bunu yakalamak için azimle çalışırlar.
Şimdi rotayı Güneş’e çevirme zamanı….