Değişim kaçınılmazdır. İş hayatındaki değişimleri nasıl göğüslemeli, neler yapmalı?
Organizasyondaki değişim çoğu zaman kaçınılmazdır. Bugün şirketler sadece ülkesinin ekonomisinden değil, dünya ekonomisinden de etkileniyor. Globalleşmenin getirdiği artan rekabet gücü şirketleri de değişime zorluyor.
Şirket satın almaları, şirket birleşmeleri, şirketin küçülmesine karar verme, şirketin yeniden yapılanması gibi kararları veren tepe yönetim, bunu şirketin hayatta kalabilmesi , daha karlı ve başarılı olabilmesi için gerekli görüyor.
Duydunuz mu?
-Bizim şirketi satıyorlarmış.
-Bizim şirket XYZ şirketi ile birleşiyormuş.
-Bizim şirket küçülmeye karar vermiş.
-Bizim şirket yeniden yapılanmaya gidiyormuş gibi konuşmaları, şirket çalışanları panik havasında bir birine aktarır. Bu aşamada önemli olan üst yönetimin bu kararını en kısa zamanda ve en doğru bir şekilde ve aynı anda tüm çalışanlara iletmesidir. Aksi halde gerçek olmayan söylentilere ve dedikodulara zemin hazırlar.
Şirketin “Değişim” kararını alması ile genel müdürden, kapıdaki güvenlik elemanına kadar herkes olumlu ya da olumsuz olarak etkilenir. Bu dönemde üst yönetim , şirketi asıl oluşturan insan/çalışan kavramını çoğu zman göz ardı eder. Yönetim her ne kadar her şeyin yolunda olduğunu söylese de, çalışanlar haklı olarak endişe ve korkuya kapılır.
Acaba benim işime son verilir mi?
Eğer işime devam edersem;
aynı işi mi yapacağım?
aynı maaşı mı alacağım?
aynı konumda mı olacağım? gibi soruları sürekli olarak kendisine sorar.
Değişim pek çok kişi tarafından istenmez, hatta çalışan değişime direnir. Bu durum onlar için çok stresli bir süreçtir. Çünkü insan doğası itibariyle aynı işleri ya da benzer sorumlulukları yapmak ister. Böylece kendini daha güvende hisseder. Bir şeyden nefret eder ki bu da “BELİRSİZLİK’’ tir. İşindeki belirsizlik, bulunduğu konumdaki belirsizlik gibi. Bu süreç de çalışanı ve tepe yönetimi bazen gereksiz ve yanlış kararlar almaya zorlayabilir.
Bu Durumda Tepe Yönetim Ne Yapmali?
Değişim sürecinde:
- Öncelikle bu değişimi gerçekleştirecek takımı doğru seçin. Yaptığı iş konusunda bilgili, en güvenilir, çalışanların ve şirketin çıkarlarını koruyacak, en iyi uyumu gösterecek bir takım oluşturun.
- Bu süreçte olayın hukuksal ve finansal yönüyle ilgilenirken, o şirketi oluşturan en önemli unsura yani çalışanları ihmal etmeyin.
- Çalışanlarınızı değişim süreci başlar başlamaz her şeyden haberdar edin. Çalışanlar her zaman yönetimden en doğru ve en kesin bilgileri duymak isterler; haberler iyi ya da kötü olsa da.
- Onlara personel ve kariyer düzenlemeleri hakkında planlarınızı söyleyin.
- Çalışanlarınızın düşüncelerini dinleyin.
- Değişimin şirkete sağlayacağı yararları çaluışanlarınıza en iyi şekilde anlatın.
- Çalışanlarınızla zaman geçirin ve onları motive edin.
- Değişim sürecinde bazı çalışanların işten çıkarılabileceğini öğrenir öğrenmez söyleyin.
- İşten ayrılacaklara başka bir iş bulmaları için ek süre verin. İnsan kaynakları departmanının bu konuda yardımını isteyin. Çalışanları maddi ve manevi mağdur etmeyecek bir işten çıkış paketi oluşturun. Başka şirketlerde iş bulmasını sağlayın.
- Gerçekçiliği olmayan haberler, çekiciliği olmayan haberler, dedikodulara karşı önlem alın. Hiçbir gerçek değeri olmayan söylentiler, çalışanları olumsuz yönde etkiler, onların moralini ve iş tatminini düşürür.
Bu Durumda Çalışanlar Ne Yapmalı?
Değişim Sürecinde:
1- Değisime hazırlıklı olun.
Bu kaçınılmaz durum karşısında “Ben ne yapabilirim” diye duşünün. Arkadaşlarınızla beyin fırtınası yapın.Değişen duruma karşı kendi çıkarlarınızı koruyacak nasıl bir çözüm bulabilirsiniz, bunu düşünün.
2- Üzüntünüzü, gelecek hakkındaki endişelerinizi belli edin.
Şirketteki bazı kişilerin işten çıkarılması ile doğan korku ve endişe iklimi, sizin bazı konularda düşüncelerinizi söylemenizi riskli duruma getirebilir. Ama şirketinize tüm kalbinizle bağlı iseniz daha adil çalışma koşulları veya yaşanan olumsuzluklar v.b. konusunda mücadele etmelisiniz.
3- Gerçekci olmayan bekleyişe karşı dikkatli olun.
Organizasyondaki değisim ile üst yönetimin gerçekci olmayan bekleyişleri olabiliyor. Örneğin; azalan iş gücüne rağmen verimlilikteki çok çabuk bir artış beklentisi gibi.
4- Kendinizin ya da başkalarının kullanılmasına, kötü davranışlara izin vermeyin.
5- Artan iş baskısı ve iş talebini üst yönetime bildirin.
Azalan iş gücü sayısı ile üç kişinin yaptığı işi,bir kişiye yaptırmak (çalışanın maaşında bir artış yapmadan) ve daha fazla verimlilik beklemek , yönetimin yaptığı hatalardan biridir.
6- Tatil günlerinizi, öğle tatili sürenizi ya da iş molalarınızı aynen koruyun.
Artan iş yükü ile öğle tatilinde, hafta sonlarında ya da iş saatleri dışında da çalışıyorsanız, bos zamanlarını kullanamaz olursunuz ve bu da enerji kaybı, verim düşüklüğü ve sağlık sorunlarına yol acar.
7- Bu süreçte ailenizi ihmal etmeyin.
8- Böyle stresli bir durumda kötü alışkanlıklar edinmeyin. Kötü alışkanlıklar bu dönemde çözüm değil sorun olur.
9- Pozitif düşünün. Olaylara gerçekci bir şekilde bakıp pozitif ve negatif yanlarını görmeye çalışın. Her türlü endişenize rağmen pozitif düşünmeye çalışın. Sizin yarattığınız pozitif düşünce ve davranış diğer çalışanları ve örgüt iklimini de olumlu olarak etkiler.
10- Yaratıcı olun.
Problem çözümüne odaklanın, yeni fikirler geliştirin. “Beyin firtinasi” yapilması değişim sürecinde etkili bir yoldur.
11- Iş yerinizdeki değerinizi artırın.
Problemli bir iş alanından ya da projeden sorumluluk alıp , bu konuda çözüm yolları bulabilirsiniz. Bu dönemde endişeleri bir kenara birakıp, şirkete en etkin ve verimli bir şekilde nasıl yardımcı olabilirim sorusuna cevap arayın.
12- Başarılarınızı kutlayın.
Iş dünyasında genellikle işletmenin hedefleri için; problemlere, hatalara, engellere odaklanılır. Çok az sayıda da olsa bazen başarılar kutlanır. Oysa küçük başarılar da kutlanmayı hakediyor. Çok fazla para harcamadan, aniden yapılan küçük bir kutlama ile çalışanların motivasyonunu yükseltmek, şirkete baglılık duygusunu atırmak önemlidir.
13- Haberleşme kanallarınızı geliştirin.
Üst yönetimden şirketteki değişim ve olacaklar hakkında yeteri kadar bilgi almıyorsanız , böyle bir talebiniz olduğunu söyleyin ve bunun için diğer çalışanlar ile birlikte bu süreçte haberleşmenin etkili ve anında yapılması için bir öneri geliştirin.
14- Etkili ve verimli çalışın.
Şirketinizdeki değerinizi artırmak istiyorsanız daha etkin ve verimli nasıl çalışabilirsiniz , bunun yollarını araştırın.
15- Baskalarının deneyimlerinden bir şeyler öğrenin.
Organizasyondaki değişim konusunda , başarılı olmuş kişilerden bunu nasıl başardığını öğrenin, başarısız olmuş kişilerin yaptığı hatayı siz yapmayın. Bu konu hakkında araştırma yapın, kitap okuyun.
16- Değisimi isteyin.
Organizasyonlarda zaman zaman değişimler olur. Önemli olan bu dönemde sizin değişimi isteyen tarafta mı yoksa istemeyen tarafta mı olduğunuz. Karar sizin.
17- Size ve çalışma arkadaşlarınıza adil olmayan, maaş ya da tazminat ödemesi yapıldığında ,bunu yönetime bildirin, bu konuda sessiz kalmayın; hakkınızı arayın.
18- Asla ben bu işte en iyiyim, bana bir şey yapamazlar demeyin.
Organizasyondaki değişim tamamlandıktan sonra ben bu süreçte başarılı oldum artık bana bir şey olmaz yerine; yeteneklerimi nasıl geliştiririm, işimde daha fazla nasıl başarılı olurum, astlarıma nasıl yardımcı olabilirim, liderlik rolünü nasıl üstlenebilirim gibi sorularınıza cevap arayın ve bunu gerçekleştirin. Aksi halde gelecekteki ilk değişim kararında işten çıkarılacaklar listesinde ilk sırada olabilirsiniz.
Yararlanılan kaynaklar
Morton C. Orman, ”18 Ways To Survive Your Company’s Reorganization, Takeover, Downsizing, or Other Major Change.”
Makalenin “Bu durumda çalışanlar ne yapmalı?” kısmında yukarıdaki kaynaktan bazı alıntılar yapılmıştır.
