Daha önce Türk edebiyatında basılmış ilk romandan başlayarak 100 yıllık bir dönemi kapsayan bir roman listesi hazırlamıştım. Bu liste 1873–1973 arası yıllarını kapsıyorduysa da bu dönemde yayımlanmış tüm romanları ve yazarları içermiyordu. Zira amaç, romanların gerek içerik ve teknik gerekse dönemsel özelliklerine göre kronolojik bir liste hazırlamaktı. Böylece bu listeye göre kronoljik bir okuma yapıldığında ‘romanımızın’ nereden nereye geldiğine dair bir resim oluşturmak mümkün olacaktı.
Şimdi ise hazırladığım aşağıda yer alan listeyi 1973 yılından başlatıp 20 yıllık bir dönem ile sınırlandırmak istedim. Bu da 1973/74 – 1994 arası bir dönemi içermektedir ki bu dönem söz konusu olduğunda, bazı edebiyat tarihçileri, “12 Mart Romanları” ya da “12 Eylül Romanları” gibi sınıflandırmalar yapmışlar, yazarların yapıtlarının, bu dönemsel dinamiklerin ışığı altında romanların içeriklerine göre incelenmesine neden olmuşlardır. Aşağıdaki bu liste ise hiçbir edebi / tarihsel sınıflandırmaya tabii tutulmadan tamamen öznel bir yaklaşımla hazırlanmıştır:
- Füruzan 47’liler
- Vedat Türkali Bir Gün Tek Başına
- Tahsin Yücel Gökdelen
- Münevver Ayaşlı Pertev Beyin Torunları
- Tarık Buğra Yağmur Beklerken
- Cevdet Kudret Karıncayı Tanırsınız
- Rıfat Ilgaz Karartma Geceleri / Sarı Yazma
- Selim İleri Her Gece Bodrum
- Kemal Tahir Hür Şehrin İnsanları 1, 2 / Bir Mülkiyet Kalesi 1, 2
- Pınar Kür Asılacak Kadın
- Aziz Nesin Zübük
- Yaşar Kemal Yılanı Öldürseler / Deniz Küstü
- Fakir Baykurt Kara Ahmet Destanı / Amerikan Sargısı
- Oktay Rıfat Bir Kadının Penceresinden
- Peride Celal Üç Yirmidört Saat
- Attila İlhan Yaraya Tuz Basmak / Fena Halde Leman / Dersaadette Sabah Ezanları
- Tarık Buğra Gençliğim Eyvah / Dönemeçte / Yağmur Beklerken
- Ayla Kutlu Kaçış / Islak Güneş
- Tarık Dursun K. Alçaktan Uçan Güvercin
- Nazlı Eray Pasifik Günleri
- Melih Cevdet Anday Gizli Emir
- Orhan Pamuk Cevdet Bey ve Oğulları
- Latife Tekin Sevgili Arsız Ölüm / Berci Kristin Çöp Masalları
- Necati Cumalı Üç Minik Serçem
- Bilge Karasu Gece
- İnci Aral Ölü Erkek Kuşlar
- Vüs’at O. Bener Bay Muannit Sahtegi’nin Notları
- Yılmaz Karakoyunlu Üç Aliler Divanı
- Ömer Madra Romanımla Sana Bir Ses 92
- Buket Uzuner İki Yeşil Su Samuru, Anneleri, Babaları ve Diğerleri
- Gürsel Korat Zaman Yeli
- Erendiz Atasü Dağın Öteki Yüzü
Yukarıdaki listede yer alan yazarlarımızın birçoğu hala yazmaktalar. 1994 sonrası yazdıklarının bir kısmı ise çok satanlar listelerinde uzun zaman kalmış, bazıları birçok edebi ödüle layık görülmüş ve hatta Orhan Pamuk, Nobel Edebiyat ödülünü almıştır. Bu listenin mutlaka eksikleri vardır. Ancak bu listeyi hazırlarken amacım, belli bir tarihi arka plana oturtulmuş ya da belli bir roman tekniği ile sivrilmiş ya da okurunun dikkatini belli bir toplumsal meseleye çekmek için yazılmış romanları seçmeye özen gösterdim.
Her kitabevinin raflarında “Beni al” diye kendini gösteremeyen bu kitaplardan seçecekleriniz olursa keyifli okumalar diliyorum.
Ayşe Zeliha Yılmaz
